GARANTİ SİGORTASI HESABI’NDAN
GÜVENCE HESABI’NA…
Karayolları Trafik Kanunu’nun 108
inci maddesi ile kurulan Garanti Sigortası Hesabı, sorumluluk kapsamı
genişletilerek Güvence Hesabı’na devredildi.
14 Haziran 2007 tarih ve 26552
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 14 üncü
maddesi, Birlik nezdinde Güvence Hesabı’nın kurulacağı hükmünü içermektedir. Bu
hükme göre Güvence Hesabı’nın sorumluğu; Sigortacılık Kanununun 13 üncü maddesi,
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile
ihdas edilen zorunlu sorumluluk sigortaları ile mülga 7397 sayılı Sigorta
Murakabe Kanunu çerçevesinde ihdas edilmiş olan zorunlu sigortalara ilişkin
olarak ortaya çıkan zararların bu sigortalarla saptanan geçerli teminat
miktarlarına kadar karşılanması şeklinde belirlenmektedir. Daha önce sadece
Trafik Sigortası ile sınırlı olan Hesabın sorumluluk alanı böylece diğer bazı
zorunlu sigorta türlerini de kapsayacak şekilde genişletilmektedir.
Buna göre Güvence Hesabı aşağıdaki
zorunlu sigortalar ile sınırlı olarak sorumlu bulunmaktadır;
-
Karayolları Motorlu
Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası)
-
Karayolu Yolcu
Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası,
-
Zorunlu Karayolu
Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası,
-
Tehlikeli Maddeler
Zorunlu Sorumluluk Sigortası,
-
Tüpgaz Zorunlu
Sorumluluk Sigortası.
Bu zorunlu sigortalar ile ilgili
olarak hangi hallerde Güvence Hesabı’na başvurulabileceği şu şekilde
belirlenmiştir;
- Sigortalının tespit edilememesi
durumunda kişiye gelen bedensel zararlar için,
- Rizikonun meydana geldiği
tarihte geçerli olan teminat tutarları dahilinde sigortasını yaptırmamış
olanların neden olduğu bedensel zararlar için,
- Zorunlu sigorta teminat
limitleri ile sigorta poliçesinde belirtilen teminat arasındaki fark kadar
ödenecek bedensel tazminat tutarları için,
- Sigorta şirketinin malî bünye
zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi
yada iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddi ve bedensel zararlar için,
- Çalınmış veya gasp edilmiş bir
aracın karıştığı kazada, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu
tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar için,
- Ayrıca Hesaba, Yeşil Kart
Sigortası kapsamında Türkiye sınırları içinde meydana gelen zararlardan dolayı
Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’nca tekemmül ettirilen hasar dosyalarının tazminat
ödemesi için Büro tarafından da başvurulabilir.
Kanunun yürürlüğe girdiği 14
Haziran 2007 tarihinden itibaren meydana gelen ve yukarıda sayılan zorunlu
sigortalar kapsamına giren zararlar için mevzuatta belirtilen şartların
bulunması durumunda Güvence Hesabı’na başvurulabilecektir.
Görüldüğü gibi, Hesaba yapılacak klasik başvuru hallerinin yanında Yeşil kart
sigortası kapsamında Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’nun da başvurabileceği
öngörülmektedir. Ayrıca,Yeşil Kart ve İflas eden şirketler için yapılacak
başvurularda hem maddi hem de bedensel zararlar talep edilebildiği halde diğer
başvuru hallerinde sadece bedensel zararlar talep edilebilmektedir.
Güvence Hesabı’nın kuruluşu ve
işleyişine ilişkin olarak düzenlenen Güvence Hesabı Yönetmeliği, 26 Temmuz 2007
tarih ve 26594 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yeni mevzuat ile Birlik nezdinde
kurulan Güvence Hesabının tüzel kişiliğe haiz olduğu öngörülmektedir.Ayrıca,
Hazine Müsteşarlığı’nca gerekli görülmesi halinde Bilgi Merkezi ve Tahkim
Komisyonuna Hesap tarafından katkı payı ödemesi yapılacağı ve Bakanlar
Kurulu’nun gerekli görülen hallerde eşyaya gelen zararların kısmen veya tamamen
Hesaptan karşılanmasına karar vermeye yetkili olduğu hükmü getirilmektedir.
Kanunda Hesabın gelirleri
belirlenen Zorunlu Sigortalar ve Yeşil Kart Sigortaları için tahsil edilen
toplam primlerin yüzde biri oranında sigorta şirketlerince ödenecek katkı
payları ile sigorta ettirenlerden safi primlerin yüzde ikisi oranında tahsil
edilecek katılma paylarından oluşur şeklinde düzenlenmiştir. Bakan bu oranları
binde beşe kadar indirmeye veya tekrar kanunda belirtilen sınırlara yükseltmeye
yetkilidir. Çıkarılan Yönetmelikte Bakan bu yetkisini kullanmak suretiyle Yeşil
Kart Sigortaları için sigorta şirketi ve sigorta yaptıranlardan tahsil edilecek
katılma payı oranını binde beş olarak belirlemiştir.
Sigortacılık Kanunu’nun 45/3
maddesi ile Garanti Sigortası Hesabının kuruluşunu düzenleyen Karayolları Trafik
Kanunu’nun 108 inci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.Ayrıca, aynı Kanunun
Geçici 1 inci maddesi ile, “Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabının
sorumlulukları ile varlıklarının, alacaklarının ve yükümlülüklerinin tamamı bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde Hesaba devrolunur.
Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabıyla ilişkili olarak açılan davalar ve
yapılan takipler Hesapla ilişkili olarak devam eder” hükmü
getirilmektedir.Böylece Kurumun devamlılığı sağlanmaktadır.
Güvence Hesabı’nın kuruluşuna ve
işleyişine dair Kanun ve Yönetmelik ile yapılan düzenlemeler Garanti Sigortası
Hesabı’na ilişkin düzenlemelere oranla daha genel nitelikte olup, Hesabın
sorumluluğu belirlenirken konu ile ilgili sigortacılık kanunu, genel şartlar
gibi diğer mevzuat ve içtihatlardan yararlanmak gerekecektir.Ayrıca,sadece
trafik sigortası değil diğer zorunlu sigortalar açısından da hak sahiplerinin
korunması yoluna gidilmiştir.Bunun yanında Türkiye Motorlu Taşıtlar Bürosu,
Tahkim Komisyonu ve Bilgi Merkezi gibi kuruluşlara da Hesap aracılığıyla destek
olunması amaçlanmıştır.
A. Kadir KÜÇÜK
Güvence Hesabı Müdürü